Per arrondissement digitaal toezicht
Rechtbanken gaan in schuldsaneringszaken geleidelijk aan werken met “Mijn Rechtspraak Toezicht”. Fasegewijs zal dit per arrondissement ingevoerd worden, als onderdeel van het project IVO-toezicht (informatievoorzieningsorganisatie rechtspraak). De rechtbanken nemen volgend jaar zelf contact op met de bewindvoerders in hun regio, zodra zij aan de beurt zijn om aan te haken. Recent zijn de rechtbanken Rotterdam, Midden-Nederland en Zeeland-West-Brabant met een proef gestart (vanaf 13 december 2019) om samen met een aantal bewindvoerders de digitale communicatie in Wsnp-zaken uit te testen.
Derde tranche in digitaal toezicht
De schuldsaneringen zijn na de faillissementen en het beschermingsbewind door professionele bewindvoerders de derde zaakstroom van IVO-Toezicht die digitaal gaat. De meeste faillissementscuratoren en professionele Boek 1 BW-beschermingsbewindvoerders communiceren al enige tijd langs digitale weg met de toezichthoudende rechtbanken. Dat volume is groot en nog steeds groeiende: medio 2019 ging het al om ruim 25.000 faillissementszaken en ruim 91.000 bewindszaken. Hier valt dus – als het enigszins meezit – heel veel voordeel te behalen, niet alleen in termen van snelheid van afwikkeling, maar ook qua uniformering en kwaliteit van het toezicht. Zie hierover uitgebreider F.H.E. Boerma, de toekomst van schuldsaneringen revisited, in: Tijdschrift voor Schuldsanering nr. 03-oktober 2018, blz. 25-28.
Naar een effectiever en efficiënter toezicht
Tijdens de pilot ‘digitalisering Wsnp-zaken’ wordt een beperkt aantal lopende en nieuwe zaken digitaal behandeld. Het idee is dat via deze digitale communicatie de rechtspraakmedewerker een effectiever en efficiënter toezicht kan houden in de dossiers en ook over de dossiers heen. Bijvoorbeeld door algemene en specifieke trends in beeld te brengen (looptijd, vereenvoudigde afwikkelingswijze, tijdige verslaglegging). Iedere pilot-rechtbank heeft een aantal Wsnp-bewindvoerders gevraagd om deel te nemen aan de proef, om zo op vrijwillige basis ervaring op te doen met digitaal werken. Wel vrijwillig maar niet vrijblijvend: Deelname heeft tot gevolg dat de bewindvoerder niet meer op andere wijze schriftelijke informatie (fax, mail of brief) over een zaak kan uitwisselen met de rechtbank.
Werkwijze
De rechtbank kan als enige een nieuwe toezichtzaak starten. Nadat de griffie de datum van de toelatingsuitspraak, de naam van de saniet, de naam van de benoemde Wsnp-bewindvoerder en de rechter-commissaris (R-C) heeft vastgelegd, ontvangt de bewindvoerder een e-mail-notificatie: een uitnodiging van de Rechtbank om digitaal te gaan communiceren. Wsnp-bewindvoerders loggen straks met een e-Herkenningsmiddel (betrouwbaarheidsniveau 3) in op het beveiligde webportaal ‘Mijn Rechtspraak Toezicht Wsnp’. Vanuit het eigen kantoorsysteem maakt de bewindvoerder een verbinding met het digitale systeem van de Rechtspraak. Daarna kan de bewindvoerder de zaak inzien en behandelen. Via Mijn Rechtspraak – Toezicht Wsnp kunnen (model)verzoeken, het vertrouwelijke plan van aanpak (vertrouwelijke ‘brief’) en voortgangsverslagen worden ingediend, en beslissingen van de rechter-commissaris worden ingezien. Via digitale berichten kan er beveiligd worden gecommuniceerd met de Rechtspraak. In verband met beveiligingsvoorschriften – het gaat altijd om zeer persoonsgevoelige informatie – wordt men na 15 minuten inactiviteit uitgelogd. Reeds verwerkte informatie blijft dan wel bewaard.
Landelijke uitrol?
Het proefproject bij de drie pilotrechtbanken loopt relatief kort, namelijk tot half 2020. Er zal dan een korte evaluatie plaatsvinden. Als de digitale communicatie tussen de pilot rechtbanken en “hun” bewindvoerders naar behoren werkt, wordt er na de zomer van 2020 landelijk uitgerold, eventueel stapsgewijs. In feite gaat het bij deze pilot meer om de “hoe” vraag dan om de “of” vraag: verdere digitalisering is immers een toekomstkoers die al vaststaat. Voorafgaand aan een dergelijke landelijke uitrol maken alle rechtbanken in overleg met Wsnp-bewindvoerders afspraken over de (verdere) digitalisering van Wsnp-dossiers. Het Rechtspraak Servicecentrum is het aanspreekpunt voor eventuele vragen voor de deelnemende “pilot bewindvoerders”.
Bewind
Bij het meerderjarigenbewind werkte het digitale toezicht al iets langer. Al nam de bouw van de voor het bewind gebruikte systeemkoppeling de nodige tijd, en er waren natuurlijk ook budgettaire hobbels te nemen. Via deze systeemkoppeling – het Aansluitpunt Toezicht – wisselt de professionele beschermingsbewindvoerder geautomatiseerd gegevens uit met de rechtbank. Via het Aansluitpunt Toezicht kan de Boek 1 BW-bewindvoerder de rechter verzoeken om machtigingen, of een boedelbeschrijving en een rekening en verantwoording indienen, maar ook beslissingen van de rechter inzien en berichten versturen naar en ontvangen van de rechtbank. Andere Boek 1 BW-zaken (curatele en mentorschap) zullen volgen, net als de niet-professionele bewinden. Maar nu zijn dus eerst de schuldsaneringen aan de beurt om “papierloos” te worden.
Bron: Rechtspraak.nl